فرسايش خاک

معني اصلي لغت فرسايش، کاهش تدريجي مواد است. در علم کشاورزي فرسايش خاک را انتقال يا حرکت خک از نقطه اي به نقطه ديگر در سطح زمين که باعث تخريب اراضي و کاهش حاصلخيري خاک مي شود.

 خسارات ناشي از فرسايش :

1 – خاکي که مورد فرسايش قرار مي گيرد، غالباً ارزش کشاورزي خود را از دست مي دهد، از طرفي خاک که بر جاي مي ماند فاقد سطح الارض بوده، حاصلخيزي آن بسيار ناچيز است.

2 – آبي که سبب فرسايش مي شود، چنانچه وارد خاک شود و به صورت جريان سطحي در نيايد، باعث رشد گياهان و افزايش محصول مي شود.

3 – خاکي که فرسايش مي يابد، احتمالاً در رودخانه ها، بنادر، مخازن آب ، رسوب کرده از گنجايش، ذخيره آب مخازن سدها مي کاهد، در نتيجه عمر مفيد سدها کاهش پيدا مي کند.

 مراحل فرسايش :

1 – جدا شدن ذرات از توده هاي اصلي خاک
2 – انتقال ذرات جدا شده
3 – تجمع و انباشته شدن مواد

 انواع فرسايش :

1 – فرسايش آبي
2 – فرسايش ورقه اي
3 – فرسايش خندقي
4 – فرسايش توده اي

کنترل فرسايش آبي :

1 – جلوگيري از برخورد قطرات باران به سطح خاک
2 – جلوگيري از تراکم جريان آب در يک مسير باريک و امتداد شيب
3 – کاهش سرعت آب در امتداد شيب
4 – نفوذ حداکثر آب به درون خاک

 خسارات فرسايش بادي

1 – پراکنش ذرات خاک و خسارات وارده بر گياهان
2 – خسارت وارده به حصارها

 روش هاي کنترل فرسايش بادي :

1 – بهبود ساختمان خاک از طريق بالا بردن مواد آلي خاک
2 – کاهش سرعت باد در نزديکي خاک به وسيله ايجاد برآمدگي ها در سطح زمين با پوشش نباتي يا کلوخه
3 – جلوگيري از حرکت ذرات با ايجاد پوشش از شاخه و برگ و بقاياي گياهي
4 – کاهش سرعت باد با احداث بادشکن
5 – افزايش رطوبت خاک